Vooruitblik komende week
23 oktober t/m 5 november 2023 | Week 43+44
In de weken van 23 oktober – 5 november 2023 verwachten we gemiddeld 1255 vluchten per dag op Schiphol. Richting half november zien we een lichte daling met gemiddeld 1250 vluchten per dag.
Verwachte piekmomenten
We verwachten op een gemiddelde dag de volgende piekmomenten:
- Landen: 07:00 – 09:20 uur
- Starten: 09:20 – 11:00 uur
- Landen: 11:00 – 11:40 uur
- Starten: 11:40 – 12:40 uur
- Landen: 12:40 – 13:20 uur
- Starten: 14:20 – 15:20 uur
- Landen: 15:20 – 16:00 uur
- Starten: 16:20 – 17:20 uur
- Landen: 18:20 – 20:00 uur
- Starten: 20:40 – 22:00 uur
Bovenstaande piektijden zijn richttijden voor de verkeersleiding om het baangebruik te plannen. Op de dag zelf kunnen de piekmomenten verschuiven als gevolg van verschuivingen in het daadwerkelijke aanbod van vliegverkeer, bijvoorbeeld als gevolg van vertragingen door weersomstandigheden of verstoring van het afhandelingsproces van een vliegtuig aan de gate.
Door dit verschuiven kunnen piekmomenten elkaar kort overlappen. Er worden dan tijdelijk twee startbanen en twee landingsbanen tegelijk ingezet. Door het verdere herstel van het vliegverkeer op Schiphol komt dit zogenaamde “2+2 baangebruik” sinds het begin van dit zomerseizoen in toenemende mate voor.
Wat zijn piekmomenten?
Tijdens piekmomenten wordt een tweede baan ingezet voor startend verkeer (bovenzijde figuur) of landend verkeer (bovenzijde figuur) op basis van het verkeersaanbod. Het is mogelijk dat er, buiten deze verwachte pieken, periodes zijn op de dag waarin het verkeersaanbod dusdanig hoog is dat er een tweede baan wordt ingezet.
Vanwege werkzaamheden aan de verdubbeling van taxibanen is de Kaagbaan tot en met 19 februari 2024 niet beschikbaar als landingsbaan bij slecht zicht, bijvoorbeeld tijdens mist of bij laag hangende bewolking. De baan kan bij alle zichtomstandigheden gewoon gebruikt worden voor startende vliegtuigen. En als het zicht goed is, is landen ook geen probleem. Bij noordenwind en beperkt zicht kan overdag de Aalsmeerbaan worden ingezet voor landende vliegtuigen. De Zwanenburgbaan is ‘s nachts beschikbaar als landingsbaan.
Met de overgang van het zomer- naar winterschema van vliegtuigmaatschappijen veranderen per 29 oktober 2023 de richttijden van de start- en landingspieken op Schiphol. Deze schema’s lopen synchroon met de zomer- en wintertijd.
Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) ondervindt een krapte in het aantal beschikbare luchtverkeersleiders. Dit geeft al geruime tijd problemen bij de inroostering van luchtverkeersleiders. Hierdoor kon gedurende de laatste periode van 2022 op twee momenten in de avond de Polderbaan niet worden ingezet vanwege onvoldoende bezetting van Toren-West. Gezien het belang voor de omgeving is gezocht naar een mogelijkheid om op korte termijn de reguliere operatie te herstellen. Daardoor is het rooster op Toren-West momenteel ingevuld. Hierdoor kan ook op die momenten de Polderbaan worden ingezet. Door onvoorziene omstandigheden, zoals ziekte, kan het in de genoemde periode nog steeds voorkomen dat de dienstverlening vanuit Toren-West niet geleverd – en daardoor de Polderbaan niet ingezet – kan worden.
Terugblik afgelopen week
2 t/m 15 oktober 2023 | Week 40+41
Baangebruik
In weken 40 en 41 waren er gemiddeld 1364 vluchten per dag (prognose 1382). Ten opzichte van de vorige weken (respectievelijk 39 en 40) is het aantal vluchten afgenomen. Vergeleken met dezelfde weken in 2019, pré-corona, lag het aantal vluchten op 93%.
| Kaagbaan | 29% |
| Buitenveldertbaan | 6% |
| Polderbaan | 33% |
| Schiphol-Oostbaan | 1% |
| Zwanenburgbaan | 14% |
| Aalsmeerbaan | 17% |
Baangebruik
Het meeste vliegverkeer heeft gebruik gemaakt van de Kaagbaan en Polderbaan – de twee banen die bij voorkeur worden ingezet om geluidshinder in de omgeving te beperken, respectievelijk 27% en 33%.
De Aalsmeerbaan is voornamelijk gebruikt als tweede baan tijdens start- en landingspieken. Daarnaast op momenten dat andere banen niet ingezet kon worden vanwege werkzaamheden, inspecties of weersomstandigheden. De Aalsmeerbaan wordt in dit jaargetijde – bij zuidelijk baangebruik – tijdens landingspieken in de vroege ochtend en in de avond vaker ingezet als startbaan in plaats van de Kaagbaan (zie voor uitleg het antwoord op de veelgestelde vraag in vorige vooruitblik). De Aalsmeerbaan is gebruikt voor 17% van de vluchten.
De Zwanenburgbaan is voornamelijk ingezet als tweede baan tijdens start- en landingspieken. Daarnaast op momenten dat andere banen niet ingezet konden worden vanwege werkzaamheden, inspecties of weersomstandigheden. Deze baan is tijdens vier nachten ingezet vanwege werkzaamheden op de Kaagbaan en Polderbaan. De Zwanenburgbaan is gebruikt voor 15% van de vluchten.
De Buitenveldertbaan is op meerdere dagen en (kort) gedurende meerdere nachten ingezet als landingsbaan vanwege weersomstandigheden (voornamelijk westenwind en buien). Daarnaast op 8 en 12 oktober kort als startbaan vanwege weersomstandigheden (oostenwind). Deze baan is voor 7% van de vluchten gebruikt. De Schiphol-Oostbaan is op 3 en 13 oktober ingezet als tweede landingsbaan tijdens enkele landingspieken vanwege weersomstandigheden (o.a. harde zuidwestenwind en buien).
In week 40 zijn er door 1203 melders meldingen ingediend, dit is circa 13.4% meer dan de week ervoor.
In week 41 zijn er door 1250 melders meldingen ingediend, dit is circa 3.9% meer dan de week ervoor.
* Deze aantallen zijn nog niet definitief. Er kunnen nog meldingen binnenkomen over de afgelopen week.
Hoe en waarom zijn de nieuwe generatie straalmotoren stiller en milieuvriendelijker gemaakt?
Tegenwoordig kiezen meer luchtvaartmaatschappijen voor stillere en milieuvriendelijkere vliegtuigen. Deze keuze wordt gemaakt om de klimaatdoelstellingen te halen, geluidsoverlast in de omgeving van de luchthaven te verminderen en kerosine te besparen. De grootste fabrikanten van vliegtuigen wereldwijd zijn Airbus, Boeing en Embraer. De nieuwste modellen van deze fabrikanten beschikken allemaal over stillere en milieuvriendelijkere straalmotoren. De belangrijkste eigenschappen van deze straalmotoren zijn een kleinere verbrandingskamer en een grote bypass-ratio. Dit houdt in dat een groot deel van de lucht niet door de verbrandingsmotor heen stroomt, maar er juist omheen gaat. Deze lucht komt niet bij de compressoren of turbines, maar stroomt alleen langs de ‘fanblades’, de motorbladen helemaal vooraan de motor. Bij moderne straalmotoren kan de lucht die om de motor heen stroomt tot wel negentig procent van het vermogen genereren. Dit gebeurt uitsluitend door het aandrijven van de ‘fanblades’, die feitelijk werken als propellers. Deze motoren verbruiken significant minder brandstof dan hun voorgangers, waardoor steeds meer vliegtuigen steeds grotere motoren krijgen. Door de hoge bypass-ratio daalt de CO2-uitstoot en het brandstofverbruik tussen de 10-20%.
Bij moderne straalmotoren wordt niet alleen het brandstofverbruik aangepakt, maar ook de productie van het geluid. De fabrikanten bereiken dit door de straalmotor beter te isoleren of door de koude en warme lucht beter te mixen. Het mixen van de twee luchtstromen gebeurt voornamelijk aan de achterkant van de straalmotor. Met behulp van ‘chevrons’ of ‘mixing nozzles’ worden die luchtstromen beter met elkaar verweven en wordt de productie van het geluid gereduceerd. Die chevrons zijn vooral zichtbaar op de straalmotoren van de Boeing B787 en Boeing B737MAX en zijn te herkennen aan het kartelrandje op de straalmotor.
De Airbus A320NEO en A321NEO, Boeing B737MAX en Embraer E195-E2 (zie afbeelding) zijn modellen die de nieuwe straalmotoren hebben en zijn steeds vaker te zien op Schiphol. Bij de Embraer 195-E2 en A220 zijn er ondanks het lagere geluidsniveau, afwijkende geluiden te horen tijdens de eindnadering dat lijkt op het geluid van een walvis. Tijdens de eindnadering veroorzaakt de resonantie (trillingen) in de verbrandingskamer van de straalmotor op een bepaalde frequentie dit geluid. Embraer heeft aangegeven bezig te zijn met het herontwerpen van de verbrandingskamer en zal deze binnenkort gaan testen.
